Mysterieuze lichtflitsen op de Maan

We zien ze meerdere keren per week. Soms zijn het slechts korte lichtflitsen die we zien. Sommige lichtverschijnselen op de Maan duren langer. En soms zien we ook plekken op de Maan die tijdelijk donker worden.

De wetenschap weet niet precies waarom deze verschijnselen op de Maan voorkomen. Maar men heeft wel geprobeerd om hier verklaringen voor te vinden: de impact van een meteoor bijvoorbeeld, zou een korte gloed moeten veroorzaken. Dergelijke flitsen kunnen ook optreden wanneer elektrisch geladen deeltjes van de zonnewind reageren met maanstof.

Seismische activiteiten werden ook op de Maan waargenomen. Wanneer het oppervlak beweegt, kunnen gassen die zonlicht reflecteren uit het binnenste van de Maan ontsnappen. Dit kan lichtflitsen veroorzaken die soms wel enige uren kunnen duren. Deze maanverschijnselen zijn bekend sinds de jaren 1950, maar ze zijn niet voldoende goed geobserveerd. Daarom heeft de Duitse professor Kayal en zijn team een maantelescoop in Spanje gebouwd en zette het in april van dit jaar in werking. De telescoop is in Spanje gebouwd, omdat de weersomstandigheden daar veel beter zijn dan in Duitsland, waardoor de waarnemingen beter zijn. De telescoop kan vanuit Duitsland op afstand worden bestuurd.

Het systeem is nog niet af – de software, die automatisch en betrouwbaar flitsen en andere lichtverschijnselen detecteert, wordt verder verfijnd. Kayal is van plan kunstmatige intelligentie-methoden te gebruiken, bijvoorbeeld neuronale netwerken zorgen ervoor dat het systeem geleidelijk leert om een ​​maanflits te onderscheiden van technische fouten of objecten zoals vogels en vliegtuigen die voor de camera passeren. Naar schatting is nog een jaar werk nodig voordat dit kan worden toegepast.

Voor Kayal is het zo veel mogelijk terugdringen van het aantal valse alarmen slechts de eerste mijlpaal in dit project. Het systeem zal later worden gebruikt voor een satellietmissie. De camera’s kunnen dan in een baan rond de Aarde of de Maan werken. De hoogleraar hoopt dat dit tot veel betere resultaten zal leiden omdat de atmosferische storingen die we hier op Aarde ondervinden er in de ruimte niet zijn.

Wat gebeurt er nadat de telescoop een lichtverschijnsel heeft gedocumenteerd? Het team van Kayal gaat het resultaat dan vergelijken met de gegevens van de ESA, die ook de Maan observeert. Als zij hetzelfde waarnemen, kunnen we de waarneming bevestigen. Indien nodig kan dan verder gezamenlijk onderzoek worden gestart.

De belangstelling voor het maanlichtverschijnsel is momenteel hoog. Dit is ook te danken aan een nieuwe “race naar de Maan” die op dit moment aan de gang is: China is een uitgebreid maanprogramma begonnen en heeft begin januari 2019 een sonde aan de andere kant van de maan gelanceerd. India plant een soortgelijke missie. Als reactie op deze initiatieven sprak de Amerikaanse president Donald Trump in mei over een terugkeer van de NASA naar de Maan. De reden voor deze race is in eerste instantie er eentje van macht. China en andere spelers, zoals Space X, overwegen de Maan echter ook op lange termijn als een woonplaats voor de mens. Daarnaast zijn er zeldzame grondstoffen op de Maan te vinden, bijvoorbeeld metalen voor smartphones en andere apparaten. En natuurlijk helium-3, wat als grondstof kan worden gebruikt voor kernfusie. Als er een maanbasis gaat worden gebouwd in de toekomst, dan is het wel belangrijk om op de hoogte te zijn van de plaatselijke omstandigheden. En moet men zeker weten wat die mysterieuze flitsen en lichtverschijnselen op de Maan betekenen.