Eerste waarneming van gepolariseerde straling uit een gammaflits

Sterrenkundigen hebben voor de allereerste keer gepolariseerde radiogolven waargenomen uit een gammaflits. De meest heftige explosies in het heelal worden gammaflitsen genoemd en deze gammaflits heeft de naam GRB 190114C meegekregen. Een gammaflits ontstaat als een ster die vele malen zwaarder is dan de Zon instort en een zwart gat vormt. De GRB 190114C is op 4,5 miljard lichtjaar van onze Aarde ontstaan en is op 19 januari van dit jaar op Aarde waargenomen.

Een gammaflits als deze is extreem helder. Het geeft meer licht dan een miljard zonnen bij elkaar. Bij deze GRB ontstaat er een lange en krachtige straal (een jet) van heel hete geladen deeltjes (dat noemen we plasma). Sterrenkundigen vragen zich al heel lang af hoe en waarom deze jets ontstaan en waarom ze niet bij een gewone supernova optreden. De jets zijn gepolariseerd. Kennelijk spelen er dus magneetvelden een rol bij het ontstaan en het bestaan van een dergelijke jet.

De onderzoekers hebben, nadat ze deze straal nader hebben onderzocht, ontdekt dat het magneetveld echter niet erg geordend is. Het blijken allerlei gebiedjes van magneetvelden te zijn die zo groot zijn als ons zonnestelsel en de richtingen van deze velden zijn verschillend. Dat wijst erop dat magneetvelden dus kennelijk minder belangrijk zijn geweest in bij de vorming van dit type jet dan dat men eerder dacht. De polarisatie is veel minder zwak dan dat men eerder dacht. Het lastige is, dat dit de enige waarneming is van een dergelijke gammaflits-jet. Dus nu is het nog de vraag of dit een uitzondering is of dat het bij al dit soort jets zo werkt. Wordt vervolgd dus!